21 stycznia 2016 Komisja Europejska opublikowała interesujący raport przedstawiający pozytywne przykłady zmian socjalnych i w zatrudnieniu w krajach UE. Pomimo niedawnych osiągnięć w tej dziedzinie nadal istnieją duże dysproporcje pomiędzy krajami członkowskimi w kluczowych wskaźnikach społecznych i zatrudnienia. Wiele z tych nierówności łączy się z niedostatecznym wykorzystaniem kapitału ludzkiego w poszczególnych obszarach.
Raport przygląda się sposobom na radzenie sobie z tymi różnicami, w szczególności skupiając się na tworzeniu miejsc pracy, efektywności rynku pracy, modernizacji ochrony socjalnej i inwestycjach w ludzi.
Promowanie tworzenia miejsc pracy
Raport ESDE 2015 podkreśla potencjał samozatrudnienia i przedsiębiorczości dla tworzenia nowych miejsc pracy. Jednakże dane pokazują, iż niektóre grupy społeczne mogą napotykać większe bariery w zakładaniu własnej działalności, np. ludzie młodzi, seniorzy, kobiety i mniejszości etniczne. Co więcej, z raportu wynika, iż większość ludzi nie uważa, że posiada umiejętności lub wiedzę niezbędne do podjęcia działalności gospodarczej. Raport pokazuje, iż „polityki celowe” mogą pomóc tak w łatwiejszym dostępie do finansowania zachęt pieniężnych jak i w edukacji przedsiębiorców czy dostępu do opieki nad dziećmi i osobami starszymi.
Raport wskazuje także na wzrost różnorodności umów o pracę, co pozwala na elastyczne zatrudnienie, a co za tym idzie, na zwiększenie udziału w rynku pracy. Jednakże, może również prowadzić do podziałów. Podczas gdy nowe rodzaje umów o pracę są sprawiedliwe dla obydwu stron zatrudnienia, inne cechują się niepewnością zatrudnienia. Nie tylko elastyczność jest istotna, ale i bezpieczeństwo – kwestia, która także zostanie podjęta w ramach Europejskiego Filaru Praw Społecznych.
Poprawa efektywności rynku pracy
Raport pokazuje, iż KE mogłaby lepiej wykorzystać swój kapitał ludzki poprzez mobilność. Pomimo, że mobilność pracowników zwiększyła się na przestrzeni ostatnich dwóch dekad, jej udział w całości siły roboczej jest ograniczony. Jedynie 4% populacji UE w wieku pomiędzy 15, a 64 rokiem życia żyje w innym kraju członkowskim niż ten, w którym się urodził. Jednakże wydaje się, że mobilni pracownicy UE mają lepsze perspektywy zatrudnienia niż ludność pochodząca z danego regionu. Co więcej, przepływ pracowników mobilnych zmniejszył bezrobocie w krajach członkowskich najbardziej dotkniętych kryzysem i wspomógł w zapobieganiu problemowi braku kadr w kraju, do którego przybywają pracownicy. Dlatego właśnie raport ESDE 2015 podkreśla wyraźnie gospodarczy potencjał mobilności.
Raport przygląda się także długoterminowemu bezrobociu, które dotyka około 11 milionów ludzi w UE. Zwalczanie długoterminowego bezrobocia jest kluczowe jeśli chcemy poprawić efektywność rynku pracy ponieważ osoby pozostające długoterminowo bez zatrudnienia mają o połowę mniej szans na jego znalezienie w porównaniu z osobami bezrobotnymi krótkoterminowo. Badanie pokazuje, że rejestracja w publicznych służbach zatrudnienia i odbycie szkoleń znacznie zwiększa szanse na zdobycie trwałego zatrudnienia. Rekomendacje na temat zatrudnienia długoterminowego przyjęte przez Radę Europy 7 grudnia 2015 roku są zbieżne z powyższymi wynikami.
Wreszcie, kluczowym czynnikiem dla promocji trwałej i naprawy gospodarczej obejmującej wszelkie aspekty. W tworzenie i wdrażanie kilku dużych reform i polityk zostali zaangażowani partnerzy społeczni. Aby efektywnie odegrać tę rolę należy wzmocnić możliwości partnerów społecznych, szczególnie w krajach członkowskich gdzie dialog społeczny jest słaby lub osłabł ze względu na kryzys gospodarczy.
Inwestycje w ludzi
Pomimo, że poziom bezrobocia w UE pozostaje wysoki pracodawcy napotykają trudności ze znalezieniem odpowiednich pracowników. Co więcej, oprócz niedopasowania umiejętności, możliwości pracodawców w znajdywaniu pracowników na konkretne miejsca pracy są także ograniczone poprzez brak możliwości zaproponowania atrakcyjnego wynagrodzenia czy warunków pracy, jak i dobrego szkolenia czy szans rozwoju kariery. Raport pokazuje także, iż istnieje spory odsetek pracowników spoza UE wykonujących pracę dużo poniżej swoich kwalifikacji. Program na rzecz nowych umiejętności przygotowywany przez Komisję Europejską na obecny rok spróbuje znaleźć odpowiedź na te wyzwania. Co więcej, poziom zatrudnienia matek dzieci i osób starszych jest nadal bardzo niski. Promowanie większego udziału tych grup w rynku pracy stanie się kluczowe w kontekście starzejącego się społeczeństwa.
Tło: Raport ESDE
Autorzy raportu ukazują najnowsze trendy społecznie i zastanawiają się nad nadchodzącymi wyzwaniami oraz możliwymi odpowiedziami ze strony polityk. Na podstawie najnowszych danych i dostępnej literaturze raport podkreśla inicjatywy Komisji Europejskiej w obszarach zatrudnienia i polityki społecznej oraz włącza je do Europejskiego Semestru, Pakietu Mobilności, Pakietu Umiejętności oraz tworzenia Europejskiego Filaru Praw Społecznych.
Źródło: ec.europa.eu
Raport dostępny jest tutaj